Röportaj: Mehmet Bayar
TÜBİTAK ULAKBİM tarafından Par0dus, yerli ve milli yazılım olarak piyasaya çıktı. Kurum ve kuruluşların kullanımına sunulan Pardus, yabancı yazılım şirketlerinin yerini alması bekleniyor. Türkler tarafından geliştirilen Pardus, tamamen özgür bir alan olarak kendini gösteriyor. Ücretsiz olarak kullanıcıların hizmetine sunulan Pardus, diğer yazılım şirketleri Windows’un pabucunu dama attı. Pardus’la beraber para yabancı ülkelere gitmediği gibi yerli ve milli olduğu için de para Türkiye’de kalıyor. Sistem ve ağ yöneticisi, aynı zamanda Pardus kitabının da yazarı olan Hüseyin Güç, Bahçelievler Express Gazetesi’ne süreçle ilgili bilgiler verdi.
İlk hangi kurumda Pardus’e geçiş sağladınız?
Kamu kurumunda 2015 Eylül ayında bu çalışmalara başladık. Yaklaşık üç-dört ay yoğun bir çalışma döneminden sonra geçişin nerelerde sancılı olabileceğini nerelerde kolaylıkla yapılabileceğini tespit ettik. Buna uygun bir yol haritası belirledik. Ve bu yol haritasıyla geçişi tamamladık.
Pardus sonrası ilk faaliyetiniz ne oldu?
2015 yılında bütün bilgisayarlardaki açık kaynaklı ofis uygulamalarını değiştirdik. Yılın sonunda da Pardus geçişlerine başladık. 2016 Nisan’ında da 200 bilgisayarda ilk etap Pardus geçişlerini tamamladık.
PARDUS’LE DEVRİM YAPTIK
Kurumlarda Pardus'e geçtikten sonra gelen tepkiler ne yönde oldu?
İki farklı tepki var. Birincisi klasiklilik. Kullanıcı tepkisi. Eski Windows’ta memnunduk, biliyorduk. Niye buna geçtik? İkincisi kendi memleketimizde kullanılan bir ürünü bu gayet mantıklı bir seçim. Buradan ettiğimiz tasarruf tekrar şirketlere kazandırılıyor. Karşı duranlar veya daha çok orta yaşın üstündeki kullanıcılar daktilodan nasıl bilgisayara geçildiğinde şikayetçi oldularsa aynı şekilde buradaki geçişte de aynı şikayetleri sürdürdüler. Projenin başında yönetimin desteği olması nedeniyle bu sorunlar hep törpülendi. Dolayısıyla biz bu insanların sorunlarını güler yüzle, iyi bir dille konuşarak çözdük. Sorunların aslında görülen sorunlar olmadığını bunların tamamen yapay sorunlar olduğunu onlar da fark etti. Daha sonra normal çalışma sistemlerine geçmiş oldular.
Pardus'e sonrası ne kadarlık bir bütçede tasarruf ettiniz?
Biz geçenlerde hesap yaptık. Aşağı yukarı bir 1 milyon dolara yakın işletim sisteminde bir tasarruf sağlamış olduk. Bunun dışında alt yapıda da kullanmış olduğumuz lisanslı ürünler vardı. Bunlardan da açık kaynaklı ürünlerle değiştirdik. Onları da katarsak daha fazlaya çıkıyor.
Pardus'u diğer işletim sistemlerinden ayıran fark nedir?
En temelde buradaki kendi ülkemizin insanları tarafından geliştiriliyor olmasını ben önemsiyorum. İkincisi açık kaynaklı ve hür bir yazılım tabanına sahip. Bu yazılıma aldığınızda her şeyiyle sizin olmuş oluyor. Diğer türlü lisanslı bir ürün satın aldığınızda sadece siz bu ürüne ait bir lisans etiketine sahi oluyorsunuz. Biz bununla beraber ücretsiz olması bir ekonomik tasarruf sağlıyor. Üreticiye ve dışa bağımlılığı da ortadan kaldırmış oluyor. Herhangi bir yere bağımlı bir işletim sistemi değil. Bugün başkası geliştirebilir, yarın bir başkası geliştirebilir. Dünyanın dört bir tarafından insanlar bu konuya destek verdiği için desteğin kesintisiz bir şekilde sürdürülüyor olması bu işin devamlılığını sağlıyor ve insana büyük bir güven veriyor. Bunun yıllar boyuna yapılmış birçok örnekleri ver. Biz en temelde tasarruf olarak gidiyoruz ama asıl mevzu hem ülkede ekonomik istihdama katkı sağlıyor olması hem de dışa bağımlılığı azaltıyor olması. Hem de bunun güvenlik tarafı var. Biraz daha teknik. İçerisine girip değiştirebileceğiniz için güvenlik noktasında size diğerine göre daha güvenli bir ortam oluşturuyor.
PARDUS’LE HİZMETLER SINIRSIZ
Pardus’e ulaşmak kolay mı?
Pardüs.org.tr adresinden Pardus işletim sistemini indirip bir CD’ye kaydedip bilgisayarına kurup kullanabilir. Kimseye bir lisans bedeli ödemek zorunda değil. Tamamen ücretsiz. Eğer başı sıkışırsa forum.pardüs.org.tr adresinden destek alabilir. Buradaki desteği yeterli bulmazsa 444 52 73 numaralı telefonla canlı destek isteyebilir.
Pardus ve Windows arasında olan fark nedir?
Görünüş olarak var. Ama sistematik olarak dağlar kadar fark var. Sizin bir yazlık bir kışlık üstünüz olduğunu düşünün. Yaz geldiğinde yazlık üstünüzü, kış geldiğinizi kışlık üstünüzü giyiyorsunuz. Pardus’e geldiğinizde kış için onlarca farklı, yaz için yüzlerce farklı üstünüz var. O an hangi ruh halinize sahipseniz o üstünüzü giyip dışarı çıkabiliyorsunuz. İşte Pardus size bu hizmeti sunabiliyor.
Pardus, Windows ve Apple gibi yazılım şirketlerinin yerli versiyonu mu?
Bizden olan bize daha yakın olan bizi daha yakın hissettiren bir işletim sistemi. Adı da Anadolu parsından geliyor latince ismi Pardus. 2003 yılında TÜBİTAK böyle bir ulusal dağıtım çıkaralım. Böyle bir düşüncesi olmuş. 2005 yılında da ilk sürümü ortaya çıkarılmış. O gün bugün gelişim sürecinde devam ediyor. Dolayısıyla bunun yabancı alternatifleri de var. Açık kaynaklı farklı dağıtımlar. İnsanlar bunları da kullanabilir ama. Türkçe destek alabileceği birden fazla imkân olduğu için Pardus’ü kullanmak çok daha akıllıcı geliyor bana.
Kitap içeriği nelerden oluşuyor?
Herkes için Pardus kelimesinin neredeyse tamamını kapsıyor. Üç bölümden oluşuyor. Pardus’ü hiç bilmeyen alıp kurmak isteyenlere. İkinci bölüm proje yönetimiyle alakalı. Üçünü bölümde Pardus’e geçmiş ve hala hazırda Pardus kullanan insanlara yönelik bir yönetim alanını içeriyor. Oradaki Pardus yönetimiyle yazılımlarının nasıl kurulabileceğiyle alakalı belgeler, örnekler var.
ÖZGÜR ALAN
Pardus özgür işletim sistemi dijital dönüşüm projeleriyle hem yurt dışına akan lisans paralarını durdurmuş oluruz. Hem de ekonomimizde özgür yazılım ekosistemini geliştirerek gençlerimize istihdam sağlamış oluruz. Bence tekrar tekrar düşünülmesi gereken bir konu olduğunu düşünüyorum.
